دقاق نیشابوری
دقاق نیشابوری، ابوعلی حسن
قرن: ۴ (م، ۴۱۲/۴۰۵ ق)
عالم، عارف، مفسر، واعظ و شاعر. در نیشابور به دنیا آمد و همان جا نشو و نما یافت. از اکابر عرفا و جامع اصول شریعت و فنون طریقت به شمار مى‌رفت. در بیان احادیث و اخبار دستى توانا داشت و در تفسیر و تأویل آیات بصیر و بینا بود. از کثرت شوق و ذوق و درد و گریه که داشته او را شیخ نوحه‌گر مى‌گفتند.
کلمات معروفه‌اى نیز از وى به یادگار مانده است. گویند: خواجه عبداللَّه انصارى مناجات مشهور خود را از کلمات این عارف ربانى اقتباس نموده است.
ابوالقاسم عبدالکریم قشیرى داماد و شاگرد وى بود. دقاق در نیشابور وفات یافت و او را در مدسه‌ى خود سمت قبله‌ى کهن دفن کردند.
از آثار وى: «تاویل بعضى از آیات قرآنیه»؛ «خلافت»؛ «زهد»؛ «کتاب الضحایا»؛ «مواعظ» که بر سیصد و شصت مجلس مشتمل مى‌باشد.
منابع
- انجمن مفاخر فرهنگی، اثرآفرینان، ج۳، ص۳۸.